Οι νέες τεχνολογίες στη θέρμανση-ψύξη και η ανάγκη για περιορισμό των συμβατικών καυσίμων, με αύξηση των ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων και στον τομέα αυτό, έχει μετατρέψει τις αντλίες θερμότητας στη νούμερο ένα επιλογή σήμερα, για τη θέρμανση και την ψύξη κάθε κτιρίου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η ευρωπαϊκή αγορά κατέγραψε νέο υψηλό ρεκόρ το 2015, στις αντλίες θερμότητας, καθώς η άνοδος των πωλήσεων κατά 10%, «εκτόξευσε» το συνολικό αριθμό στις 880.179 μονάδες, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Αντλιών Θερμότητας (EHPA). Η ενίσχυση της αγοράς, βασίστηκε κυρίως στις αντλίες αέρος, οι οποίες και αποτελούν μία τεχνολογία που βασίζεται πλέον στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και έχει αρχίσει να προσελκύει όλο και περισσότερους καταναλωτές, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και τα εθνικά στατιστικά στοιχεία. Η δυναμική που εμφανίζουν οι αντλίες θερμότητας μάλιστα, είναι τόσο μεγάλη, ώστε θα μπορούσε μια ωρίμανση της συγκεκριμένης αγοράς σε ολόκληρη την Ευρώπη, να έχει ως συνέπεια την αύξηση των εγκατεστημένων μονάδων ακόμη και στα 60 εκατομμύρια.
Τι είναι οι αντλίες θερμότητας
Πάμε λοιπόν να δούμε τι είναι αυτές οι αντλίες θερμότητας που έχουν αρχίσει να κυριαρχούν στην επόμενη ημέρα της αγοράς. Οι αντλίες θερμότητας είναι μηχανές που αντλούν θερμότητα από το περιβάλλον, συνήθως τον ατμοσφαιρικό αέρα, και την μεταφέρουν στο νερό που χρησιμοποιούμε για την θέρμανση των κατοικιών (καλοριφέρ). Αντλώντας ενέργεια από το περιβάλλον και καταναλώνοντας ένα πολύ μικρό ποσοστό ηλεκτρικής ενέργειας, αποδίδουν πολλαπλάσια θερμική ενέργεια από αυτή που καταναλώνουν. Για την κεντρική θέρμανση, οι αντλίες θερμότητας διακρίνονται ανάλογα με τη θερμοκρασία που θερμαίνουν το νερό. Υπάρχουν αντλίες που θερμαίνουν το νερό στους 75-80οC, και άλλες που το θερμαίνουν μέχρι τους 55-65οC. Ποια από τις δύο θα επιλεγεί έχει να κάνει με πολλούς παράγοντες, όπως η διαστασιολόγηση των θερμαντικών σωμάτων, η περιοχή κ.λ.π. και είναι αυστηρά προϊόν μελέτης των ειδικών. Επίσης διακρίνονται σε ενιαίες ή μονομπλόκ (όπου όλοι οι μηχανισμοί βρίσκονται σε μία μονάδα, η οποία τοποθετείται στον εξωτερικό χώρο της κατοικίας) και τις διαιρούμενες (split units), όπου το υδραυλικό μέρος είναι ανεξάρτητος από το υπόλοιπο σύστημα και τοποθετείται στον εσωτερικό χώρο της κατοικίας.
Σημαντικά κέρδη στην κεντρική θέρμανση
Η θέρμανση με αντλίες θερμότητας είναι κατά πολλούς ο τρόπος θέρμανσης με το χαμηλότερο λειτουργικό κόστος αφού δεν παράγουν θερμότητα, αλλά την αντλούν από το περιβάλλον με μικρή σχετικά χρήση ηλεκτρικής ενέργειας (ανάλογα με τις συνθήκες). Είναι συστήματα υψηλής απόδοσης και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ψύξη και θέρμανση. Τα συγκεκριμένα συστήματα «αφαιρούν» θερμότητα από το περιβάλλον και την προσδίδουν στον εσωτερικό χώρο κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ενώ εκτελούν την αντίστροφη διαδικασία κατά το καλοκαίρι, ώστε να ψύχουν τον κλιματιζόμενο χώρο. Το μέγεθος που καθορίζει πόσο οικονομική είναι η λειτουργία των αντλιών θερμότητας είναι όπως είπαμε, ο βαθμός απόδοσης τους (C.O.P.), που είναι συνήθως υψηλός (3-6). Για παράδειγμα βαθμός απόδοσης 5 σημαίνει πρακτικά ότι για κάθε κιλοβατώρα ηλεκτρική ενέργειας που καταναλώνουμε, παράγουμε την πενταπλάσια θερμική ενέργεια. Όσο λιγότερη είναι η διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στην πηγή άντλησης θερμότητας (αέρας, νερό, γη) και το θερμικό μέσο των τερματικών μονάδων (π.χ. νερό στα καλοριφέρ) τόσο μικρότερη είναι η ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται να δαπανηθεί. Γι’ αυτό και οι αντλίες θερμότητας είναι ιδανικές και όταν υπάρχουν συστήματα χαμηλής θερμοκρασίας (π.χ. καλοριφέρ μεγάλης επιφάνειας τύπου πάνελ ή ενδοδαπέδια θέρμανση ή fan coils), αλλά και με τα γνήσια κλασικά καλοριφέρ που απαιτούν μεγαλύτερη θερμοκρασία νερού (70-80 βαθμούς Κελσίου). Μια εγκατάσταση αντλίας θερμότητας μπορεί να αντικαταστήσει έως και κατά 100% τη λειτουργία της ήδη υπάρχουσας εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης. Σε περιπτώσεις όμως, ιδιαίτερα στις περιοχές που σημειώνονται συχνά πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, συστήνεται η εφαρμογή μικρού συστήματος θέρμανσης (αντλία και υπάρχων λέβητας), ώστε να είναι εφικτή η θέρμανση του χώρου κάτω από όλες τις καιρικές συνθήκες. Με χρήση αντλιών θερμότητας μπορεί να επιτευχθεί εξοικονόμηση της τάξης του 60% σε σύγκριση με το πετρέλαιο, καθώς για τη λειτουργία της χρησιμοποιείται μόνο ένα μικρό ποσό ενέργειας.
Η εξοικονόμηση στην πράξη
Μια εγκατάσταση Αντλίας Θερμότητας μπορεί να αντικαταστήσει έως και κατά 100% τη λειτουργία της ήδη υπάρχουσας εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης, ειδικά όπου οι θερμοκρασίες δεν φθάνουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, όπως για παράδειγμα στην Αθήνα. Όσον αφορά την εξοικονόμηση που φθάνει και το 60% σε σύγκριση με το πετρέλαιο, ανάλογα και με την περίπτωση, στην πράξη αυτό μεταφράζεται ως εξής: Σε μία μονοκατοικία 120m2, με μέτρια θερμομόνωση, στον νομό Λαρίσης κατανάλωνε ετησίως 2.000 λίτρα πετρελαίου, με την αντλία θερμότητας θα καταναλώσει ρεύμα 5.500 kWh. Με τιμή πετρελαίου στα 1,35 ευρώ/λίτρο και ρεύμα 0,15 ¤/kWh, θα επιτύγχανε μείωση στο κόστος θέρμανσης κατά 1.875 ευρώ (69,4%), ενώ ακόμη και εάν η τιμή του πετρελαίου θα έπεφτε στο 1,00 ¤/λίτρο και το κόστος ρεύματος ανέβαινε στα 0,18 ¤/kWh θα επιτύγχανε μείωση στο κόστος θέρμανσης κατά 1.010 ευρώ (50,5%).
Τα πλεονεκτήματα των αντλιών θερμότητας
- Εξοικονόμηση ενέργειας. Με τη χρήση μιας αντλίας θερμότητας μπορούμε να έχουμε μικρότερο κόστος για την θέρμανση της κατοικίας μας από 50%-80%. Το πόσο μικρότερο κόστος θα έχουμε εξαρτάται από το κόστος πετρελαίου, το κόστος του ρεύματος, την θερμομόνωση της κατοικίας και τις εξωτερικές θερμοκρασίες που επικρατούν στην περιοχή.
- Προστασία του περιβάλλοντος. Οι αντλίες θερμότητας με υψηλό βαθμό απόδοσης κατατάσσονται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και συμβάλλουν στην προστασία τους περιβάλλοντος. Αυτό συμβαίνει γιατί οι αντλίες θερμότητας λειτουργούν ως μηχανές άντλησης ενέργειας από τον αέρα του περιβάλλοντος για την παραγωγή θέρμανσης σε εσωτερικούς χώρους, καταναλώνοντας ένα πολύ μικρό ποσοστό ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς να γίνονται καύσεις και να εκλύονται ρύποι στην ατμόσφαιρα.
- Ευκολία εγκατάστασης. Οι αντλίες θερμότητας μπορούν να τοποθετηθούν εύκολα σε ελάχιστο χώρο και μπορούν να θερμάνουν και να δροσίσουν με άνεση, ολόκληρη την κατοικία.
- Μικρό κόστος συντήρησης. Οι αντλίες θερμότητας δεν χρησιμοποιούν καυστήρα και δεν εμφανίζουν υπολείμματα καύσης, άρα δεν χρειάζονται κάθε χρόνο συντήρηση όπως συμβαίνει με τους λέβητες πετρελαίου. Η λειτουργία τους μπορεί να συγκριθεί με αυτή ενός air condition και άρα μηδαμινά έξοδα συντήρησης.
- Ασφάλεια και αξιοπιστία. Οι αντλίες θερμότητας ανήκουν στα ασφαλέστερα συστήματα θέρμανσης και ψύξης. Δεν εκπέμπουν ρύπους τοπικά, δεν εμφανίζουν φλόγα, ή άλλες καύσεις αφού δεν χρησιμοποιούν πετρέλαιο ή αέριο αλλά καθαρή ενέργεια από το περιβάλλον.
- Ευκολία στην αντικατάσταση. Οι αντλίες θερμότητας μπορούν να αντικαταστήσουν εύκολα και γρήγορα, με ελάχιστες παρεμβάσεις, τα υπάρχοντα συστήματα θέρμανσης.